Chứng hôi miệng hay bệnh hôi miệng là hơi thở hôi mỗi khi nói, ho, thở ra, do có mùi bất thường xuất phát từ trong khoang miệng. Bệnh thường gặp trong cuộc sống thường ngày, tuy không nguy hiểm nhưng gây không ít phiền muộn, nhất là khi giao tiếp với đối tác, ngay cả người thân cận nhất.
Nó làm ảnh hưởng không tốt tới nếp sống và có tác dụng tâm lý rất mạnh đối với người bị hôi miệng. Vì vậy, nên làm gì để hết hôi miệng?
Vệ sinh răng miệng thường xuyên và hạn chế ăn hành, tỏi giúp hạn chế hôi miệng.
Hôi miệng đến từ nhiều nguyên nhân khác nhau, có thể do những nguyên nhân khách quan tới từ bên ngoài như môi trường, thức ăn, vệ sinh răng miệng không đảm bảo, hoặc bắt nguồn từ những nguyên nhân diễn ra bên trong cơ thể con người như bệnh tật, thay đổi nội tiết. Trước hết phải nói đến hôi miệng thường gặp khi trong khoang miệng có vấn đề. Đó là do vệ sinh răng miệng không đảm bảo hoặc không vệ sinh. Bởi vì, tính ẩm ướt trong khoang miệng rất thuận lợi cho vi khuẩn phát triển. Việc vệ sinh răng miệng không sạch sẽ tạo điều kiện cho vi sinh vật phát triển và tấn công vào sâu trong răng lợi gây nên những bệnh về răng miệng như sâu răng, viêm lợi, viêm nha chu, viêm chân răng kèm theo triệu chứng hôi miệng. Mặt khác, hôi miệng tùy thuộc vào lượng nước bọt tiết ra, lúc nhai hay nuốt, nếu khô miệng, hôi miệng có thể xuất hiện. Miệng bị khô hình thành mùi hôi bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân bao gồm việc không uống đủ nước hằng ngày, tác dụng phụ của số loại thuốc, hút thuốc lá hoặc thở bằng miệng trong một thời gian dài do bệnh viêm V.A, bệnh viêm amiđan mạn tính. Khi miệng khô dẫn đến tình trạng không đủ lượng nước bọt được tiết ra để làm sạch răng, các tế bào chết trên lưỡi nhiều là điều kiện thuận lợi để vi sinh vật phát triển dẫn đến hôi miệng. Khi răng, nướu không được làm sạch sẽ bị phân hủy và tạo nên mùi hôi. Hôi miệng có thể do thức ăn mắc kẹt trong các kẽ răng, các hốc tự nhiên hoăc hốc amiđan, nhất là người mang răng giả, là nơi dễ bị đồ ăn mắc kẹt. Những loại thức ăn nhỏ, dai hay bị mắc kẹt lại trong các kẽ răng (thịt, rau...) lâu ngày trong miệng cũng sẽ bị vi khuẩn phân hủy gây ra mùi hôi khó chịu. Bên cạnh đó có một số bệnh của đường tiêu hóa liên quan đến chứng hôi miệng, hay gặp nhất là bệnh trào ngược dạ dày - thực quản hoặc bệnh viêm loét dạ dày - hành tá tràng hoặc bệnh hẹp môn vị, sa dạ dày. Các bệnh này thường gây rối loạn sự co bóp của dạ dày và có biểu hiện ợ (chua, hơi...) lâu dần miệng có mùi hôi. Một số bệnh thuộc đường hô hấp như viêm họng, viêm amiđan, viêm xoang mạn tính hoặc do viêm phổi, áp-xe phổi, đặc biệt là áp-xe phổi do tụ cầu bị vỡ có mùi hôi hết sức khó chịu. Ngoài ra, một số bệnh về gan (xơ gan, chai gan) có thể gây hôi miệng. Bệnh chai gan làm cho hơi thở có mùi tỏi hay trứng thối. Bệnh đái tháo đường, bệnh thận hư có thể gây hôi miệng nhưng ít gặp hơn. Một số thuốc dùng chữa bệnh tăng huyết áp, thuốc an thần, thuốc kháng histamin, chữa bệnh Parkinson, thuốc lợi tiểu có thể gây hôi miệng. Một nguyên nhân thường gặp gây hôi miệng ở người hút thuốc lá, thuốc lào do đường hô hấp của họ luôn bị viêm mạn tính bởi thuốc. Ngoài ra, hôi miệng còn do ăn một số thực phẩm có dầu gây hôi miệng như tỏi, hành...
Thực ra hôi miệng tuy là một triệu chứng của một bệnh, đôi khi kết hợp của nhiều bệnh nhưng nói chung không nguy hiểm. Nhưng hôi miệng khiến chủ nhân cảm thấy mặc cảm khi giao tiếp với mọi người xung quanh, ngay cả người thân cận nhất (vợ, chồng), đặc biệt ảnh hưởng tới cả công việc, làm cho người bị hôi miệng mất tự tin, đôi khi gây bối rối. Người xung quanh khi tiếp xúc trực tiếp với người hôi miệng cũng cảm thấy khó chịu, thường chỉ phản ứng quay mặt đi nơi khác hoặc lảng tránh, ít khi góp ý trực tiếp vì lý do tế nhị.
Làm thế nào để hết hôi miệng?
Khi bị hôi miệng hoặc người thân bảo mình bị hôi miệng, trước tiên hãy tìm nguyên nhân, tốt nhất là đi khám bệnh. Khi xác định được căn nguyên gây hôi miệng, việc điều trị sẽ thuận lợi hơn rất nhiều và có kết quả tốt hơn (vừa điều trị nguyên nhân vừa điều trị hôi miệng). Hàng ngày nên vệ sinh răng miệng thật sạch bằng cách đánh răng sau khi ăn, trước khi đi ngủ và sau khi ngủ dậy. Để tốt hơn, trước khi đi ngủ nên súc họng bằng nước muối sinh lý. Với người có mang hàm răng giả nên vệ sinh sạch hàm giả tuần vài ba lần.
Hạn chế hoặc không ăn các loại gia vị như hành, tỏi. Không nên hút thuốc lá, thuốc lào, bởi vì thuốc lá, thuốc lào ngoài việc gây viêm đường hô hấp, từ đó gây hôi miệng, còn gây rắc rối cho nhiều bệnh khác. Người bị hôi miệng hãy tự tin vào chỉ định điều trị và tư vấn của bác sĩ.
BS. Việt Thanh
