Hiện nay rất nhiều thẩm mỹ viện, spa quảng cáo rầm rộ trên mạng xã hội cách tiêm truyền giúp làm trắng da với giả từ vài chục đến trăm triệu đồng cho một liệu trình. Đánh trúng tâm lý chị em muốn sở hữu làn da 'trắng muốt như Ngọc Trinh', nhiều người đã không ngần ngại chi tiền để làm đẹp. Tuy nhiên, các bác sĩ cảnh báo phương pháp này tiềm ẩn nhiều nguy cơ cho sức khoẻ.
Chưa được giới y học khuyến cáo sử dụng
Theo ThS.BS Vũ Thái Hà – Trưởng khoa Nghiên cứu và ứng dụng công nghệ tế bào gốc, BV Da liễu Trung ương, hiện Việt Nam chưa có nghiên cứu nào về việc tiêm, truyền để làm da trắng sáng như nhiều trang mạng quảng cáo. Ở Mỹ cũng không khuyến cáo việc tiêm, truyền vào tĩnh mạch để làm trắng da, mà chỉ khuyên làm trắng da trong các trường hợp bệnh lý như bạch biến lan tỏa, hay trong các vấn đề thẩm mỹ có tăng sắc tố như rám má, tăng sắc tố sau viêm.... bằng thuốc bôi, hay laser.
Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) và nhiều tổ chức quốc tế khác cũng chưa có nghiên cứu về truyền chất làm trắng da. Hai chất thường có trong các thành phần của công thức truyền trắng trên thị trường hiện nay mà có cơ chế tác động vào hình thành sắc tố rõ ràng là glutathion và vitamin C .
ThS.BS Vũ Thái Hà.
Tuy nhiên, ThS. Hà nhấn mạnh là FDA không khuyến cáo làm trắng da bằng phương pháp này. Tác dụng làm trắng sáng da của glutathion được phát hiện là nhờ sau khi truyền glutathion cho bệnh nhân ung thư nhằm mục đích giảm tác dụng phụ của các hóa chất chống ung thư, thì thấy những bệnh nhân này có làn da trắng sáng và hồng hào hơn. Từ đó, dẫn đến việc là trắng da bằng Glutathione, chứ không phải là thuốc để làm trắng da. Trong tác dụng làm trắng sáng thì Glutathion tác động vào quá trình tổng hợp sắc tố gồm ức chế hình thành sắc tố màu nâu, đen, tăng hình thành sắc tố đỏ, nên làm da trắng hồng hơn. Sau khi thuốc được thải trừ thì tác dụng này cũng hết chứ không phải có tác dụng mãi mãi.
“Việc sử dụng thuốc phải có chỉ định của bác sĩ, và một thuốc khi dùng toàn thân nhất là đường tĩnh mạch đều có thể gây các phản ứng nhất định như shock phản vệ. Một thuốc khi dùng toàn thân cũng phải được đánh giá tình trạng toàn thân nhất là chức năng gan thận.
Hơn nữa, ngoài truyền trắng, nhiều người vẫn tùy tiện mua thuốc sử dụng, trong khi dù chỉ là Vitamin mà dùng quá liều vẫn có thể gây bệnh, còn ở đây là truyền vào mạch máu nên sẽ có ảnh hưởng. Ở nước ngoài, việc chăm sóc da cũng là một ngành riêng, nhân viên được đào tạo bài bản, cho nên việc can thiệp, xâm lấn vào cơ thể như tiềm, truyền càng bắt buộc phải có bác sĩ. Nhưng ở ta, có khi không có bác sĩ vẫn thực hiện truyền để làm trắng da, bởi nhiều người dân chỉ cần biết hiệu quả mà không cần biết cơ chế gì"- ThS. Hà cho biết thêm.
Da trắng mới đẹp?
ThS. Hà cho biết, khi sinh ra, cơ thể đã quyết định màu da của mỗi người. Thường là người da trắng sẽ ít được bảo vệ nên da dễ bị ung thư, còn người da đen lại ít bị ung thư hơn do ngăn chặn được tác dộng vào ADN. Do đó, việc làm trắng da là làm mất đi “đội bảo vệ” của da nên nguy cơ bị ung thư là rất lớn.
"Theo tôi cần thay đổi quan niệm về da đẹp, không phải cứ da trắng mới là da đẹp. Theo quan niệm của các nước, da đẹp là làn da khỏe, tươi sáng, đồng đều, không bị các vết nám, đốm. Nhiều người Việt Nam cho rằng da trắng mới là đẹp nên đã làm trắng da và là mất màu da gốc. Để đạt được màu da trắng, phải sử dụng chất gây độc, làm đi mất sắc tố của da"- ThS. Hà nói.
Để giữ làn da không bị đốm, nám, ThS. Hà tư vấn có thể sử dụng kem chống nắng nhiều thành phần, để ức chế, ngăn ngừa gốc tự do hoặc ngăn ngừa kích thích tế bào sừng và giảm tổng hợp sắc tố. Thực tế cho thấy, phụ nữ có thai sử dụng kem chống nắng đã hạn chế được nám trong thai kỳ tới 90%.
Có thể bôi Vitamin C nhưng nên vào buổi tối vì chất này không ổn định dễ bị phá hủy.
Phương pháp nữa là lột da bằng dùng axit nồng độ khác nhau để tăng nhanh quá trình sừng hóa, làm da bong tróc nhanh, kích thích da mới tái tạo khiến da sáng, tăng sinh. Viêc này nhất định phải do bác sĩ thực hiện.
Cũng có thể trị liệu bằng máy móc kích thích tế bào xơ non collagen phá vỡ tế bào nhiễm sắc tố bằng laser. Hoặc dùng sóng RF làm co sợi collagen lại; sử dụng sóng siêu âm hội tụ năng lượng cao biến thành nhiệt, sử dụng kim lăn tạo kích thích nhỏ đưa thuốc vào cơ thế, làm thon gọn tiêu mỡ… Những phương pháp này đều được các nước công nhận vì ít nguy cơ sốc hơn là truyền để làm trắng da.
Dương Hải