Công việc văn phòng 8 tiếng trong thời gian dài với đặc tính ít vận động và đặc biệt có những tư thế ngồi không phù hợp sẽ mang đến những bệnh lý có liên quan đến nghề nghiệp.
Bài viết nhằm cung cấp cho nhân viên văn phòng cũng như những đối tượng có môi trường hoạt động tương tự biết để phòng tránh.
Những bệnh lý liên quan đến công việc văn phòng
Bệnh lý liên quan đến mắt:
Màn hình máy tính phát ra sóng gây tác động xấu đến mắt. Việc quá tập trung xử lý các số liệu làm cho mắt điều tiết nhiều trong thời gian dài dẫn đến khô mắt. Chóng mặt, nhức đầu liên quan đến máy tính có thể gặp ở vài đối tượng. Mặt khác, nếu máy tính có kích thước quá nhỏ, hay ánh sang không đủ cũng làm tăng thêm các tật về mắt như cận thị.
Đau lưng, nhức tay, thoái hóa đốt sống cổ:
Tư thế đóng vai trò cực kỳ quan trọng khi ngồi quá lâu khi làm việc. Gõ máy tính liên tục và bấm chuột sẽ khiến các khớp tay đau nhức. Cổ liên tục ở tư thế bất động với tư thế gập làm cho máu kém lưu thông có thể là nguyên chính gây hội chứng “ống cổ tay” (cánh tay đau nhức), thoái hóa đốt sống cổ, đau thần kinh tọa.
Cổ liên tục ở tư thế bất động với tư thế gập là nguyên chính gây thoái hóa đốt sống cổ
Hội chứng tổn thương thần kinh:
Hội chứng này thường thấy ở người nghe điện thoại bằng tư thế nghiêng người sang một bên kẹp điện thoại trong thời gian dài và vẫn tiếp tục làm việc. Đó là do sự chèn ép đám rối thần kinh cánh tay do căng cơ bên của cổ vì sai vị trí đầu hay tư thế ngồi sụp. Khi bạn duỗi ngón tay và cổ tay hay quay cẳng tay sẽ làm chèn ép dây thần kinh quay coi chừng bạn bị hội chứng ống thần kinh quay với biểu hiện là tê ngón cái hoặc yếu cổ tay.
Hội chứng ống cổ tay có biểu hiện bằng cảm giác đau lan xuống ngón cái, trỏ, giữa và nửa trong của ngón tay đeo nhẫn, họ cũng cảm thấy tê giống như kiến bò hoặc kim châm. Một số bệnh nhân có thể thấy đau lan cổ tay, lòng bàn tay hoặc cẳng tay, nhất là về đêm. Cảm giác đau và tê đôi khi cũng lan lên cẳng tay dẫn đến khó cầm nắm. Bệnh nhân thường phải lắc bàn tay để bớt khó chịu.
Lời khuyên của thầy thuốc
Những bệnh lý văn phòng thường không đột ngột mà kéo dài qua nhiều tháng nhiều năm nên thường bị xem nhẹ. Người làm văn phòng cần có ý thức bảo vệ sức khỏe tốt hơn bằng nhiều phương pháp đơn giản như đã đề cập, tránh khi bệnh đã xuất hiện và có nhiều biến chứng thì sẽ khó điều trị và ảnh hưởng nhiều đến chất lượng cuộc sống!
Thừa cân và béo bụng:
Không chỉ với nam giới, nữ giới văn phòng bụng cũng có xu hướng to hơn bình thường. Đó là vì họ ít vận động, ngồi sai tư thế, khiến cho lượng mỡ tích lại ở vùng bụng nhiều hơn bình thường. Không những thế, ít vận động, thừa calo còn dẫn tới béo phì. Mặt khác thói quen ăn vặt với suy nghĩ sai “không có quá nhiều năng lượng” dẫn đến tình trạng là năng lượng nhập nhiều hơn so với năng lượng tiêu thụ.
Các bệnh về da và hô hấp:
Trong môi trường máy điều hòa tại văn phòng, thiếu không khí trong lành, da và hệ thống hô hấp của bạn sẽ có vấn đề. Nhẹ thì da mất nước, khô ráp, sạm màu. Nặng hơn thì da nổi mụn, dị ứng, miệng khô, khó thở và dễ bị viêm đường hô hấp. Mặt khác nếu việc vệ sinh máy lạnh không thường xuyên có thể làm tăng sự nhiễm khuẩn không khí, đặc biệt việc lây lan các bệnh lý liên quan đến cảm cúm nếu bộ lọc của máy lạnh không tốt.
Suy tĩnh mạch mạn tính và trĩ:
Suy tĩnh mạch mạn tính có thể nói là một trong những bệnh lý thường thấy nhất của người làm việc văn phòng trong thời gian dài. Tư thế ngồi gập khúc gây chèn ép dòng hồi lưu tĩnh mạch lâu ngày dẫn đến việc ứ trệ máu và có thể dẫn đến tình trạng suy van tĩnh mạch. Triệu chứng ban đầu chỉ là cảm giác tê, ngứa chân, sau đó có thể dẫn đến tình trạng ứ trệ máu gây phù chân.
Ngồi gập khúc gây chèn ép dòng hồi lưu tĩnh mạch lâu ngày có thể dẫn đến tình trạng suy van tĩnh mạch
Trĩ là một dạng đặc biệt của suy tĩnh mạch mạn tính. Búi trĩ có thể là xuất phát từ búi tĩnh mạch trĩ trên (trĩ nội) hay búi tĩnh mạch trĩ dưới (trĩ ngoại). Yếu tố thúc đẩy bệnh trĩ thường nhất là do chế độ ăn nhiều năng lượng (nhiều đạm, dầu mỡ) nhưng ít chất xơ. Chế độ ăn không lành mạnh làm xuất hiện bệnh trĩ và làm bệnh thêm trầm trọng.
Phòng ngừa bệnh văn phòng như thế nào?
Tư thế ngồi và kích thước bàn ghế phù hợp: lời khuyên hữu ích dành cho dân văn phòng là hãy điều chỉnh tư thế ngồi của mình cho đúng: lưng thẳng, không ngồi lún quá sâu vào lưng ghế. Nên tìm cho mình một chiếc ghế mềm mại và thoải mái nhất. Chú ý đến độ cao của bàn viết và ghế ngồi để hai tay của bạn vừa tầm trên bàn làm việc. Sau 2 giờ làm việc với máy tính, bạn nên vươn vai, xoay người, hay tập một môn thể thao nhẹ nhàng để khí huyết được lưu thông. Đồng thời, thường xuyên tự xoa bóp các khớp ngón tay để tránh sự nhức mỏi và co rút cơ.
Bài tập cho tay: để phòng ngừa hội chứng ống cổ tay, các cơ bắp cần phải có nhiều thời gian để nghỉ ngơi thư giãn. Thường xuyên tập thể dục nhất là với những người mà công việc bắt buộc phải ngồi nhiều hoặc phải thực hiện những thao tác lặp đi lặp lại ở cổ tay. Khi làm việc nên ngồi ở tư thế đúng, thỉnh thoảng thay đổi tư thế hoặc đứng lên đi lại.
Bài tập cho mắt: lời khuyên sau mỗi 60 phút làm việc trước máy tính bạn nên nghỉ ngơi khoảng 5 phút. Trong thời gian nghỉ ngơi, bạn hãy nhắm mắt lại, thả lỏng cơ thể và tưởng tượng mình đang ở một nơi có phong cảnh đẹp hay nghe một bản nhạc du dương.
Không nghẹo đầu sang bên để nghe điện thoại.
Bảo vệ tránh khô da: nữ giới thường dùng các loại kem có đặc tính hút ẩm tốt để tránh mất nước cho da. Nam giới thường ngại khi dùng mỹ phẩm thì có thể phòng tránh bằng cách uống nước thường xuyên. Loại nước tốt nhất là nước lọc, tránh dùng những loại nước có đường quá nhiều.
Điều chỉnh chế độ ăn uống và bài tập cho mạch máu: người làm văn phòng nên quan tâm nhiều hơn đến chế độ ăn uống cân bằng. Các chế độ ăn nhanh thường nhiều năng lượng (gây béo phì) và ít chất xơ (gây táo bón và trĩ). Nếu được thì nên mang theo các loại rau xanh để bổ sung chế độ ăn hoặc có thể ăn bổ sung vào buổi tối khi về nhà.
Trong một nghiên cứu mới công bố trên tạp chí Lancet, các nhà khoa học khuyên bạn: nếu đang có một công việc văn phòng gắn bó với bàn giấy và máy tính hết ngày này qua ngày khác, cứ mỗi tiếng làm việc thì nên đứng dậy 5 phút là điều rất cần thiết.
BS. DƯƠNG MINH HÙNG