Đây là bệnh do vi khuẩn Chlamydia trachomatis gây nên. Vi khuẩn này đi qua da và niêm mạc bị xây xát, vào các hạch bạch huyết, gây tắc nghẽn xung quanh hạch. Người lành mắc phải khi quan hệ tình dục với người mắc bệnh.
Thời gian ủ bệnh từ 3 - 30 ngày, ban đầu chỉ là vết chợt nhỏ, không gây đau xuất hiện ở bao quy đầu ở đàn ông, môi lớn, môi bé, thành âm đạo của phụ nữ, sau vài ba ngày, hạch xuất hiện, sưng rồi vỡ mủ làm thành các lỗ rò. Đồng thời, vi khuẩn vào máu và lan tỏa theo đường máu.
Sau nhiều tuần hoặc nhiều tháng, các lỗ rò thành sẹo làm tắc nghẽn hệ thống bạch mạch, gây phù nề, xơ hóa và hình thành các vết loét ở da và niêm mạc. Khoảng 1 - 2 tuần sau khi có tổn thương đầu tiên, hạch bẹn sưng, nhiều hạch liên kết với nhau thành một mảng dài, hạch dính, đau, da phía trên hạch màu đỏ. Các hạch mềm dần rồi vỡ ra thành nhiều lỗ rò như gương sen. Các hạch này đa số ở một bên bẹn (2/3 các trường hợp).
Ở phụ nữ, hội chứng hạch ít gặp hơn, khoảng 30% các trường hợp có sưng hạch ở hố chậu và vùng thắt lưng gây đau bụng và đau lưng. Cũng trong giai đoạn này, người bệnh cảm thấy đau khi đi tiểu, khó giao hợp, xuất hiện nhiều huyết trắng, cơ thể cảm thấy mệt mỏi, gầy sút. Nếu không được điều trị, một số người tự khỏi sau 8 - 12 tuần; những người khác có biến chứng phù dương vật, bìu, hội chứng hậu môn - sinh dục - trực tràng, rất khó chẩn đoán và thường đưa đến rò trực tràng - âm đạo, vô sinh, loét hoặc phù âm hộ... Biến chứng nặng nhất là hẹp hậu môn.
Bệnh hột xoài có thể chữa khỏi nếu phát hiện kịp thời. Để phòng tránh, bạn và đối tác phải có hành vi tình dục an toàn, sống chung thủy. Nếu đã lỡ “ăn vụng” và thấy có triệu chứng nghi ngờ như trên thì phải tới các bác sĩ chuyên khoa da liễu, làm các xét nghiệm để có những chẩn đoán, điều trị đúng, kịp thời và phòng tránh lây nhiễm cho đối tác. Tốt nhất hãy quan hệ một vợ một chồng, nên dùng bao cao su và giữ vệ sinh sạch sẽ trước và sau khi quan hệ tình dục.
BS. Trần Phương Thu
